SOWA OPAC : Miejska Biblioteka Publiczna w Czarnkowie

46827

Książka

W koszyku

oceń

(Wendyjska Winnica / Zofia Mąkosa ; 2)

Autor

Mąkosa Zofia

Forma i typ

Książki Proza

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

PZPR Niemcy (naród) Polacy Postawy Prowincja Rodzina Chwalim (woj. lubuskie, pow. zielonogórski, gm. Kargowa) Polska (część północna) Zielona Góra (woj. lubuskie) Polska

Gatunek

Powieść obyczajowa

Matylda, córka Marty Neumann - głównej bohaterki "Cierpkich gron" - cudem przeżywa ucieczkę z Chwalimia. Los prowadzi ją do Sulechowa i Zielonej Góry, która jeszcze niedawno była niemieckim Grünbergiem. Miasto zmienia swoją tożsamość - przewijają się przez nie Niemcy, Rosjanie i Polacy. Dziewczyna próbuje odnaleźć się w nowej, powojennej rzeczywistości...

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Czarnków Filia 1

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. 821.162.1-3 (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga dotycząca finansowania

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025.

Recenzje:

Cykl "Wendyjska winnica" to epicka opowieść o rodzinie, kultywowaniu tradycji, determinacji kobiet, życiu na pograniczu niemiecko - polskim w przeddzień i w czasie II wojny światowej, a także o ciężkich latach tuż powojennych w Zielonej Górze.
Autorka w swej dylogii / nie wiem, czy będą dalsze tomy/ pięknie opisuje świat, którego rzeczywistość wcale nie jest piękna. Jest to świat różnych kultur i narodowości - Polaków, (...) Niemców i Rosjan. Ale najważniejszym jest w tym wszystkim człowiek, który został naznaczony wojną a potem koszmarem lat powojennych, w których pytanie - Kto jest wrogiem a kto przyjacielem ? -stało się rzeczą najważniejszą.
Cz. II WINNE MIASTO - to przede wszystkim losy Matyldy, córki Marty, która po śmierci rodziców opuszcza rodzinną wieś Chwalim, uratowana przez rosyjskiego żołnierza, staje się jego "własnością". Zhańbionej dziewczynie udaje się uciec od oprawcy wyzwoliciela i znajduje schronienie oraz pomoc w zakonie Elżbietanek. Dalej losy prowadzą ją do Zielonej Góry, miasta z winnicami, które przypominają bohaterce winnicę matki.
Wydaje się, że koniec wojny i koszmar nieludzkich czasów minął. Jakże błędne rozumowanie. Dopiero teraz przed Matyldą otwierają się niewiadome czasy. Dziewczyna z racji swego pochodzenia jest dla otoczenia odmieńcem - luteranka, niemieckie po ojcu nazwisko i do tego Wendyjka po matce. Polka? Niemka? Kiedyś była zafascynowana ideami Hitlera, póki nie poznała okrucieństwa wojny. A do tego teraz Niemców przymusowo deportuje się. Matylda musi odnaleźć samą siebie i też musi się odnaleźć w nowej powojennej rzeczywistości Zielonej Góry, gdzie rzucił ją los .
Jak poradzi sobie Matylda po tak ciężkich przeżyciach? Zostanie czy wyjedzie do Niemiec, gdzie ma dalszą rodzinę, a tutaj w Polsce musi ukrywać swą tożsamość?
I choć wojna się skończyła , to wcale nie nastały sielskie czasy. Trudno zaufać drugiemu człowiekowi.
Podobnie jak w cz. I autorka ubarwia fabułę licznymi opisami, tym razem Zielonej Góry, miasta wcześniej należącego do Prus, później do III Rzeszy, a po wojnie zostaje polskim miastem Ziem Odzyskanych. Malując słowem powojenny obraz tegoż miasta autorka oparła się na materiale faktograficznym, jak : fotografie, opowieści osiedleńców, kroniki filmowe czy archiwalia. Dużo tez jest o winiarstwie. Bohaterka powieści Matylda, zwana Tilą, znajduje pracę początkowo na plantacji winorośli na Winnym Wzgórzu, tak bardzo przypominającej jej rodzinną plantację w Chwalimiu, a potem pracuje na różnych stanowiskach w Wytwórni Win Musujących.
I znów opowiadając o pracy swej bohaterki autorka posługuje się oryginalną faktografią . To bardzo wzbogaca wartość powieści.
Często w recenzjach podkreśla się , że słowo "winne" nie tyczy tylko miasta i produkcji wina. Słowo to ma też drugie znaczenie i chyba bardziej zasadnicze, a mianowicie - każda z występujących nacji ma na sumieniu swoje winy i Niemcy, i Rosjanie , i Polacy.
Bohaterowie powieści próbują rozwiązywać swoje moralne dylematy w powojennej szarości dnia, w czasach niezwykle trudnych, w których ludzie często utracili człowieczeństwo i zrozumienie innych.
Autorka porusza też trudny temat podporządkowania się Polaków , za cenę życia, władzy. Władzy często okrutnej w stosunku do swych obywateli.
Jest to też powieść o kobietach i tych kobiecych bohaterek jest w powieści sporo, o kobietach silnych, radzących sobie z zesłanym losem.
Powieść wciąga od pierwszej strony i fabułą, i opisami, które w sugestywny i plastyczny sposób wodzą czytelnika po powojennej Zielonej Górze, zielonych winnicach, ale tez po pokoiku Matyldy, cierpiącej, jak wielu, chłód i głód.
Bo codzienne życie Ziem Odzyskanych to walka o przetrwanie, walka z grabieżami, gwałtami a nawet zabójstwami. To walka z totalnym bezprawiem, z tymi, którzy nie cofną się przed niczym, bo koniec wojny jest dla nich okazją do łamania wszelkich granic.
POLECAM tę traumatyczną, choć piękną historię o deformacji, poszukiwaniu swej tożsamości, o lękach i obawach, jak przeżyć następny dzień.
Zakończenie powieści trochę mnie zaskoczyło, decyzja Matyldy też.
Ale wydaje się, że takie otwarte niedopowiedzenie może sugerować kolejną część cyklu. Czekam więc z niecierpliwością.